Nuk ka Iman pa vepër - Parim i dijetarëve

Prej dijetarëve të Mekës janë:

Ubejd ibn Amir el-Lejthi, Ata ibn Rebah, Muxhahid ibn Xhabr, Ibn Ebi Melikeh, Umeru ibn Dinar, Ibn ebi Nexhih, Ubejdullah ibn Umer, Abdullah ibn Umeru ibn Uthman, Abdul Melik ibn Xhurejxh, Nafi' ibn Xhemil, Davud ibn Abdur-Rahman el-Atar, Abdullah ibn Rexha'.

Prej dijetarëve të Medinës janë:

Muhamed bin Shehab el-Zuhrij, Rebiah ibn Ebi Abdur-Rahman, Ebu Hazim el-Eeraxh, Sead ibn Ibrahim ibn Abdur-Rahman, Jajha ibn Seid el-Ensarij, Hisham ibn Urvete ibn el-Zuhejr, Ubejdullah ibn Omer el-Umerij, Malik ibn Enes el-Muftij, Muhamed ibn Ebi Dhi'b, Sulejman ibn Bilal, Felih ibn Sulejman, Abul-Aziz ibn Abdullah, Abdul-Aziz ibn Ebi Hazim.



Prej dijetarëve të Jemenit janë:

Tavus el-Jemenij, Vehb ibn Munbih, Muamer ibn Rashid, Abdu-Rezak ibn Himam.



Prej dijetarëve të Egjiptit dhe Shamit janë:

Mekhuul, El-Evzaii, Seiid ibn Abdul-Aziz, Velid ibn muslim, Junus ibn Jezid el-ejlij, Jezid ibn Ebi Habib, Jezid ibn Sherih, Seid ibn Ebi Ejub, Lejth ibn Sead, Abdullah ibn Vehb.



Prej atyre që kanë jetuar nëpër qytete të ndryshme të gadishullit arabik janë:

Mejmun ibn Mihran, Jahja ibn Abdul-Kerim, Mu'kal ibn Ubejdullah, Ubejdullah ibn selemeh el-Hiranij, Ebu is'hak el-Fezarij, Muhaled bin Husejn, Ali ibn Bekar, Jusuf ibn Esbat, Ata' ibn muslim, Muhamed ibn Kethir, El-Hejthem bin Xhemil.



Prej dijetarëve të Kufës janë:

El-Esved bin Jezid, Ebu-Vail, Seid ibn Xhubejr, Rebi' ibn Hajthem, Amir Sheabij, Ibrahim el-Nehaii, El-Hakem ibn Utejbe, Talha ibn Masraf, Mensur ibn Mu'temer, Selemeh bn Kuhejl, Mugire el-Dabij, Ata ibn el-Saib, Islamil ibn Ebi Halid, Ebu Hajan Jahja ibn Seid, Sulejman ibn Mehran el-Eamshi, Jezid ibn Ebi Zijad, Sulejman ibn Seid el-Theurij, Sufjan ibn Ujejne, El-Fudajl ibn Ijad, Ebu el-Mikdam Thabit ibn el-Axhlani, Ibn Shebreme, Ibn Ebi Lejla, Zuhejr, Sherik ibn AbudAll-llah, Hasen ibn Salih, Hafs ibn Gijath, Vekië ibn Xherah, Abdullah ibn Numejr, Ebu Usameh, AbduAll-llah ibn Idris, Zejd ibn el-Hixhab, El-Husejn ibn Alij el-Xheafi, Muhamed ibn Beshir el-Abdi, Jajha ibn Adem, Muhamed, Umer benu abid.



Prej dijetarëve të Basrës janë:

Hasen ibn Ebi el-Hasen, Muhamed ibn sirini, Katade ibn Deameh, Bekr ibn Abdullah el-Mezenij, Ejuub el-Sehtijani, Junus ibn Ubejde, Abdullah ibn auvn, Sulejman et-Temimi, Hisham ibn Hasan, Shu'beh ibn el-Haxhaxh, Imad ibn Selemeh, Himad ibn Zejd, Ebu el-Eshheb, Jezid ibn Ibrahim, Ebu Avaneh, Hejb ibn Halid, Abdul Varith ibn Seid, Mu'temer ibn Sulejman et-Temimi, Jahja ibn seid el-Katani, Abdur-Rahman ibn Mehdi, Bishr ibn Mufadal, Jezid ibn Zerië, EL-Mu'mel ibn Islamil, Halid ibn Harith, Muadh ibn el-Muadh. Ebu Abdur-Rahman ibn el-Mukri'.



Prej dijetarëve të Vasitit janë:

Hashim ibn Beshir, Halid ibn Abdullah, Ali ibn Asim, Jezid ibn Harun, Salih ibn Umer, Asim ibn Imran, Abdullah ibn Mubarek, En-Nadr ibn Shemil, Xherir ibn Abdul-Hamid el-Dibij, dhe të gjithë këto dijetarë që i përmendëm thonë: "Imani është fjalë dhe vepër, shtohet dhe pakësohet dhe kjo është thënie e Ehli-Sunnetit dhe Xhematit e që është e njohur tek ne me ndihmën e All-llahut".

Dhe pas gjithë këtyre thënieve të arta dhe gjurmët e selefëve na bëhet e qartë se rregulli: "Nuk ka Iman pa vepër dhe nuk vepër pa iman" është parim i të gjithë dijetarët e Ehli-Sunnetit qofshin ato të parët apo të mëvonshmit dhe nuk pranohet dilema e as polemika dhe kush nuk pajtohet me këtë rregull vetëm se ka devijuar me një devijim të thellë.

Nuk ka mundësi ndokush të vije e të thotë gjë tjetër jashtë asaj ç'farë kanë thënë selefët, për arsye se ai person nuk i kupton thëniet e selefëve dhe nëse nuk vepron me fjalët e tyre atëherë nuk i bëhet haku i qartë dhe nëse nuk janë prej Ehli-Sunnetit atëherë janë të prekur prej bidatit të Irxhas dhe mundohen këta që ta njollosin Ehli-Sunnetin ndërsa Ehli-Sunneti është larg prej tyre.

Daveti në Irxha, siç kanë dalluar veprën prej Imanit dhe kanë bë ç’rregullime nëpër shkrime duke botuar me qindra libra dhe duke u përhapur sherri i tyre lindje e perëndim dhe duke lënë anash fjalët e dijetarëve dhe duke marr fjalët e paqarta duke i futur dhe duke ja ndërruar kuptimin dhe duke mos ju përmbajtur Kur'anit dhe Sunnetit, derisa sa shkuan duke thënë se çdokush i cili nuk është sikur ata janë prej Havarixhëve dhe prej tekfirëve, duke futur mes njerëzve huti dhe shushurimë, te njerëzit e thjesht dhe te disa studentë, duke i sjell fjalët e dijetarëve një pjesë vetëm apo duke i sjellë argumentet jo në vendin e duhur dhe u kthyen në medhhebin e Irxhas në kohën e tashmit. Irxha me emër të Ehli-Sunnetit, ndërsa thirësat e tyre emërtohen me emra të lashta si "Etherista". E gjithë kjo vjen nga injoranca në besimin që kanë ndaj ehli-sunetit.

Ka thënë të vërtetën Shejh Islam Ibn Tejmije (rahimehullah),: "Ata (Murxhiat) kur i shikon në çështjet e Imanit, përmendin fjalë të dijetarëve nga selefët, dhe hulumtojnë në një hulumtim ç'farë ju përshtatet atyre dhe prej fjalëve të xhehmijëve sepse hulumtimin e tillë e kanë marr nga njerëzit e fjalës (filozofët), të cilët ndihmuan fjalën e xhehmit në çështjen e Imanit". [El-Iman/315]

Ndërsa në këtë çështje janë sprovuar shumë grupe duke u bërë fanatik në medhhebin e tyre sikur xhehmijët apo Mu'tezilët apo Murxhiat, mirëpo falënderimi i takon vetëm All-llahut subhanehu ue te'ala që ka lënë dijetarë të hakut sikur katër imamët, Ibn Tejmije Imam Temimi etj, të cilët ishin që i mohofshin të gjitha ato thënie të murxhiave të xhehmijve dhe të mu'tezilëve në çështjen e Kur'anit, në çështjet e Imanit, në çështjet e Sifatëve të All-llahut dhe ishte ehli-sunneti dhe xhemati të unifikuar në këto çështje sikur të parët tanë selefu-salih. [Mexhmual-el-Fetava, el-Iman el-Kebir/7/364]

I lutemi të gjithë atyre që janë të prekur prej këtyre fraksioneve të devijuara që të kthehen në rrugën e vërtet dhe në pasimin e argumentit dhe atyre gjeneratave që ka dëshmuar Pejgamberi dhe e gjithë bota.

Thotë All-llahu subhanehu ue te'ala në Librin e Tij Fisnik: "Atë që e udhëzon All-llahu, ai vërtet është udhëzuar, e atë që e humb, ti nuk do të gjesh për të ndihmës që do ta udhëzonte". [El-Kehf /17]



Marrë nga Libri: Kavaidu fi bejani-Hakikatil-Iman
Inde Ehli-Sunneti uel-Xhema'
Adil Ibn Muhamed Ibn Ali Shejhani
Përktheu:
Faik Asani